Fıçıların Hikayesi
Bugünlerde yıllandırılabilecek kapasitede olan şaraplar fıçıda bir süre bekletiliyor. Eskiden
böyle değildi.
Neden fıçılar?
Çok zaman önce, daha şişe olmadan, şaraplar tulum içinde saklanıyordu. Sonra toprakta
yapılan anforalar ile taşınmaya ve saklanmaya başlandı. Finikeliler ve Yunanlar sayesinde
böylece tüm akdenizde bu sistem yayıldı.
M.Ö.500 Küzey ve Doğu Avrupa’da yaşayan Keltler tarafından fıçı üretimi başladı. Roma imparatorluğu döneminde (M.Ö. 200) Etrüskler, Po nehri üzerinden şarapları Roma’ya fıçı ile götürdüler.
Galyalılar, iyi şarap yapınca, Roma’da ün kazandı ve onlar da meşe işlemesini iyi bildikleri için
aynı şekilde şarapları Roma’ya fıçı ile gönderdiler. Böylece 1700 yıl boyunca şaraplar fıçı ile nakledildi.
Fıçıların nehir ve deniz yolculuk yaparak gemilerde rahat taşınmasını sağlamak için bugün ki bilinen şekillerini aldılar.
Neden meşe?
Çok değişik ağaç türü denendi o zamanlarda ve en uygun meşe ağacı kabul edildi. Hem
dayanıklığı hem lezzet olarak uygun görüldü.
Her meşe olur mu?
Yaklaşık 300 çeşit meşe var fakat aralarında kaliteli şarap üretmek için 2 çeşit kullanılıyor:
1- Quercus robur. Yaygın olan 2 çeşit var, Quercus petraea ve Quercus pedonculata . Kaliteli şarap üretmek için Quercus petraea tercih edilir, aroma orta seviyede ve güzel, tanen iyi seviyede oluyor. Quercus pedonculata daha basit şaraplara gider. Fransa’da ikiside yaygındır. 4 değişik bölgede bulunur: Centre, Limousin, Vosges ve Bourgogne.
2- Quercus alba, Amerika’da bulunan Beyaz meşedir. Aroma çok yüksek, tanen az olur. Fransa’da daha yüz yıllar önce meşe sıkıntısı olduğu için Kuzey Amerika, Kuzey ve Doğu Avrupa’dan ithal ediliyordu. Kaliteli fıçı üretebilmek için 150 -200 yaşında olan ağaçları kullanmak gerek. Bunun için orman yönetimi çok önemlidir. Fransız ormancılar bu nedenle çok uğraştilar ve Fransa bugünlerde ABD ile birlikte en çok meşe ağaçlarına sahip olan ülke oldu. Avrupa’nın en büyük meşe ormanı Fransa’da ve fransız fıçıcılar artık dünyada her yere fıçı ihraç ediyorlar. Kafkas bölgesinde uygun Quercus patraea bulundu. Fransa’nın Centre ve Limousin özelliklerini taşıyan bölgeler bulundu. (Centre bölgesi şarap için daha yugun ve Limousin bölgesi Cognac için daha uygun)
Şarap saklamak için beton mu, paslanmaz mı, meşe mi uygun?
Eskiden şarap meşede saklanılıyordu fakat fazla meşe tadı olunca beğenilmedi. 1950 yıllarında
beton tanklar yaygınlaşmaya, meşeler pek kullanılmamaya başlandı (ancak belli şaraphanelerde meşe kullanılıyordu). Sonra paslanmaz çelik tanklar geldi ve beton tanklar azaldı. Ama ikiside yıl içinde satılacak genç şarapları saklabilmek için uygundular. Yıllandırmaya müsait olan şarapları meşe fıçılarda bekletmenin daha uygun olduğu sonradan kabul edildi. Artık fıçılar sadece kaliteli şarapları ve özelikle şişede yıllandırmak üzere kapasitede olan şarapları olgunlaştırmak amaçlı kullanılarak dikkatlı seçiliyor.
Fransa'da Ormancı, Fıçıcı ve şarap üretici birlikte kalite fıçı üretmek için çok özen vererek çalışıyorlar. (orman bölgesi, ağaç yaşı, odun bekletme, odun yakma ...)
